뤤ã ëÎà¹àÒüγKã íÅì¹} ºàÒü[¹A¡ ÒÀA¡ìJà

=à}\³ Òüì¤à[šÅA¡
'>à ³[ošå¹Kã Îà[Òt¡¸ƒà ëJàR¡ƒà¹A¡šà ³t¡³[Î Òü} 1967 A¡ã &[šøº ë³ =àƒ[>¡ú ³t¡³[΃à Åøã³[t¡ 뤤ã ëÎà¹àÒüγ[ƒ ëšà[v¡ûö¡¡ú ³ÒàA¡ Òü} 1968A¡ã [ƒìδ¬¹ t¡à} 10ƒà ëšàA¡š[>¡ú ÒàÚ[¹¤à Òü} 1967 "[΃[ƒ ³[ošå¹ƒà "Òü¤à "³Îå} A¡[¤Kã ³Åã}Îå "Òº >Òà =à¹Kà 30 ƒKã šR¡ìÒº ëÒÀì´ÃàÒü¡ú >åšã "Òü¤[ƒ ‘ëÚà;Ç¡¤ã ³ìJàR¡ "׳’ ÒàÚ¹Kà JR¡>¤à ³Òà¹à\A塳à¹ã [¤ì>à[ƒ>ã 냤ã, A塳à¹ã t¡ìJÀ´¬³ ë=àÒü¤ã 냤ã "³Îå} A塳à¹ã JàÒü샳 šøì³à[ƒ>ã 냤ã "׳[Ît¡[>¡ú "ƒåKà "Òü¤ã "×´¶A¡ íÅì¹} Òü¤ã "³v¡Îå >ìv¡¡ú [¤ì>à[ƒ>ã 냤ã>à ¯à¹ã³W¡à "³Îå} l¡üš>¸àÎ Òü¤ã[>¡ú ë=àÒü¤ã 냤ãÎå ¯à¹ã³W¡à "³Îå} l¡üš>¸àÎ Òü¤ã "³Îå} ¤à}ºàƒKã ³[ošå¹ãƒà Òì–ƒàA¡šKã =¤A¡ ët¡ï[J¤ã[>¡ú šøì³à[ƒ>ã 냤ã>à ¯àì¹} Òü¤ã[>¡ú
R¡[Î[ƒ ³[ošå¹ã ëJà[¹ì¹àºƒà íÅì¹} Òü¤ã "³Îå} ³ÅàKã ºàÒü[¹A¡ ëó¡àR¡º¤ã >åšã A¡[¤ W¡à´¶Kã ³=v¡û¡à íº¹´ÃK[> J[À¡ú >åšàƒ>à "Òº >Òà =à¹Kà [º[Å} ">ãKã ³Úàƒà Ç¡¹´¬à Úà칡ú ë¹[l¡*Kã, [ó¡ÂµKã "³Îå} ³å¸[\A¡ [®¡[ƒ*Kã (&º¤³) #îÅ ³ìÚA¡ Òü¤à >åšà "³Îå} >åšã>à [º[Å} ">ãKã ³Úàƒà íº¹³Kƒ¤à ³à[À¡ú ë>à}³à ëšøàìó¡Î¹ *\à >à*ì¹³ JìK–ƒø>à ÒàÚ[J, ³[ošå¹ "[Î ‘Land of Bards’[> ÒàÚ>à¡ú A¡[¤ ³Úà³ ëšàA¡šà íº¤à[A—¡ ÒàÚ[J¡ú ³[ošå¹ƒà ºàÒü[¹A¡ ³Åã} J«àÒüƒKã Úà´•à ëó¡àR¡¤[Î íÅì¹}Kã ºàÒü[¹[A—¡¡ú ³=}ƒà ¯à¹ã³W¡à¡ú "ƒå¤å ëÒï[J¤à W¡Òã 15¡/16 "[Î[ƒ ¯à¹ã³W¡àKã ºàÒü[¹A¡ Òüìó¡àR¡-ëó¡àR¡>[J쉡ú íÅì¹}[ƒ W¡à}W¡v¡à =à "³ƒà ºàÒü[¹A¡ 3¡/4 Kã W¡à}ƒà ëó¡àR¡>[¹¤øà J[À¡ú "ƒå>à šè´•³A—¡à ÒàÚî>, ‘‘³[ošå¹ã ëJà[¹ì¹àºƒà íÅì¹}Kã #W¡à* ë=àìAá¡ú’’ íÅì¹} ÒàÚ¤[Î ³ã>à J«àÒüƒKã šà[¤ƒ¤à ëJà[¹ì¹àºKã ëšàìxà[A—¡¡ú ¤åA¡ ëʡใà =´¬ƒà A¡>à³v¡>à ºàÒü[¹A¡ ³Jº "[Î íº[¤ìƒ¡ú íÅì¹} Òü¤à A¡[¤ "³t¡>Îå "ìt¡àÙà ³³àĤà A¡[¤ "³>à ëó¡àR¡¤à íÅì¹} ºàÒü[¹A¡ íA¡ì=ºƒKã íº¹Kà šà샡ú íÅì¹} Òü¤à 'ìJàÚ ³ìź 뺴•à 뺴•à Jåìƒàº ët¡ïî>¡ú A¡[¹P¡´¬à íÅì¹} ºàÒü[¹v¡ûå¡ ëó¡àR¡¤Kã ë=ï¹³ šàR¡ì=àAá¤[ƒ ³³º t¡TàÚ t¡à¤ƒà ëA¡à[š 60/70 [ƒ W¡;[º¡ú
'>à Ò–ƒA¡ šàÚJ;W¡[¹¤à Åøã³[t¡ 뤤ã ëÎà¹àÒüγ "[Î 'Kã ëA¡àº³ "[Îƒà ³àKã šå[X ¯à¹ãKà ëA¡àĤà Òü–i¡[®¢¡Úå ³ìt¡A¡ "³Îå ÒàÄ>à ëó¡àR¡\ìJø¡ú Ò–ƒA¡ ³ÒàB¡ã Òü} 2019 Kã 볃à ëó¡àR¡[J¤à íÅì¹}Kã "Òà>¤à ºàÒü[¹A¡ ÒÀA¡ìJà  ÒàÚ¤[Î ºà³àÚ 134 šà>¤à íÅì¹} 76 Úà*¤à ³[ošå¹ã [ºi¡ì¹[¹ ëÎàÎàÒü[i¡, Òü´£¡àºKã ë¤Ä¹ ³Jàƒà ëó¡àR¡¤à ºàÒü[¹[A—¡¡ú ³ÒàA¡ "Òà>¤ƒà ëó¡Î¤åv¡û¡à íÅì¹} J¹à-J¹à Òü¹´¬ƒKã W¡àÄ>à íÅì¹} Òü¤ã "³à *Òü¹A¡[J¤[>¡ú ‘‘>R¡Kã íÅì¹} ºàÒü[¹A¡ "[΃à ëó¡Î¤åv¡û¡à ÒàÄà ëó¡àR¡Jø¤à íÅì¹} A¡Úà Úà*Òü’’-'>à Ò}Òü¡ú ‘‘íÅì¹}  20 ³åA¡ Úà*Òü *\à’’-³à>à Jå´¶ã¡ú 'ÒàA¡ ºàÒü[¹A¡ "[ÎKã íÅì¹} "Úà´¬à šà\칡ú ëºàÒü>³A¡ t¡v¡ûå¡>à šà¤[ƒ R¡³\쉡ú ³¹³[ƒ íÅì¹} "Úà´¬Kã Ê¡àÒüº "³Îå} [k¡³ Òü³à> ³àĤ>à Aå¡Òü>à šà¤ƒà J¹ƒ} t¡”‚¤à ëšàA¡Òü¡ú
³[ošå¹ƒà íÅì¹} Òü>[¹¤[Å}[ÎKã "Úà´¬à Òã¹³[Å}[ƒ-ÿ- ëÎà[Î*-ëšà[º[i¡ìA¡º ÒüÎå¸, ºàºìÒï¤Kã Òü¹à}, ³ãW¡³Kã ë>à}³à-ë>à}³Kã ëº}º-ëº}ºKà šåx¹[Aá¤à [Ò}¤Kã γθà[Å} "[Î[>¡ú W¡Òã 10 ³åB¡ã ³³àR¡ƒ[ƒ ³[ošå¹ã íÅì¹} "[Î "¯à} ë>à}ìšàA¡ ®¡à¹t¡A¡ã ëºàº[Å}Kã ³¹v¡û¡à J«àÒüƒKã W¡à*J;š[> ÒàÚ>à ®¡à¹t¡A¡ã ³ìÚຠº³Kã ëJà[¹ì¹àº í>>¤à Aõ¡[i¡A¡[Å}>à Úà´•à =àK;>¹´¬[>¡ú ³[ÎKンv¡û¡à 'ìJàÚ>à >å}R¡àÒü\¤à ëšàA¡W¡[J¡ú
뤤ãKã íÅì¹}[Å} "[Î "Úà´¬>à šà¤à ÚàÒü¡ú "W¡´¬à ëºà–ƒà ó¡\>à Òü¡ú ëó¡àR¡ìƒàA—¡ã}¤à ¯àJº ³ã;ìÚ} ³W¡à JàÚ>à ³ìÚA¡ ëÅ}>à ëó¡àR¡ìƒàA¡šà R¡´¶ã¡ú ºàÒü[¹A¡[ÎKã ³šè} *Òü¤à [=³[ƒ ‘ë¹à³à[–i¡A¡’, ‘>å}[Ź¤à ³ÒàA¡’ "ƒå[>¡ú ³ÒàA¡ "[ÎKà A¡[¤Kà íº>[¹¤à ³¹ãKã ët¡àR¡à> ët¡àR¡à>¤à Î幃à ëó¡àR¡ìƒàA¡š[>¡ú >å}[Źç¡[¹¤à ‘³ÒàA¡’ "ƒåKà l¡üĤKã, >A—¡¤Kã, ë=}>¤Kã ³ìÒïÅà šøAõ¡[t¡Kà ÅìKàÄ¤à ³ìó¡àR¡ìƒàA¡ ³Úà³ "³[>¡ú A¡àÚ>¤Kã =ì´¶àÚ ëÅàAá¤à ët¡}=à ÒüÚà* Úà*샡ú "ƒåKà ‘³ÒàA¡’ "ƒå¤å [몧 *Òü>à #Ŭ¹ [=¤Kã ³àÚ*–ƒà W¡}[Å>[J¤à [Ñš[¹Wå¡ìÚº *Òü¤à Åv¡û¡³Îå Úà*샡ú ³[ošå¹ã Îà[Òt¡¸ƒà (ÒàÚ¤[ƒ íÅì¹}ƒà) ‘º®¡’A¡ã [k¡³ƒà Òü¤à "[Î >åšà A¡[¤ ó¡à*¤à ÒüÚà* Úà*샡ú >åšãƒ[ƒ "³à ">ã Úà*Òü Jè; ë=v¡ûå¡>à šà¤ƒà¡ú 'ìJàÚKã A¡[¤[Å}>à >å}[ŤKã íÅì¹} Òü¤[Î ‘ëi¡¤å’ *Òü>à J[À¡ú "ƒåKà ³[ošå¹ã ³t¡³ #îÅK[ƒ Úà´•à ëJÄ칡ú ³t¡³Kã #îÅ[Å} "[ÎKã ³šè} *Òü¤à ³Å[v¡û¡ "šà³ >å}[ÅKã Òã¹³ R¡àv¡û¡[> ÒàÚ¤à ÚàÒü¡ú "ƒå>à 뤤ãKã ët¡àš-ët¡àÙà ³*}[ƒ ëó¡Î¤åB¡ã ºà³àÚƒKã A¡[¤ *Òü¹A¡šà "³Îå} >å}[ŤKã íÅì¹} Òü¤à "[Î[>¡ú ³àKã íÅì¹} J¹ƒ}Kã ³ÅA¡ t¡àA¡W¡[¹¡ú
A¡[¤¤å =àìƒàv¡ûå¡>à W¡;Jø¤à >å}[Å¤à ³àÒB¡ã ³ó¡³ƒà "Îå´•à ÒàÚ[¹,
‘‘>R¡¤å Ç¡A¡=à =àìƒàìAáàÒü
>>àv¡û¡à ëºR¡ƒ>à íºK[>
Ò–ƒA¡ ³ìšàv¡û¡à >v¡>à
³ìšàA¡ ³ìšàA¡ Jè[ƒ}ƒà
šå[X[Î>à [šJ´•Jø¤Îå
=¯àÚ>[ƒ >R¡¤å =àìƒàìAáàÒü
ëšg[J ºèšW¡[J, =¯àÚÎå ÒA¡W¡à}Îå¡ú’’
"ƒå¤å A¡àÚ>Jø¤à tå¡}ƒà *ÒüìÒï¤à ëšàÒüi¡ šàì΢à>àKã ó¡ã®¡³[ƒ,
‘‘¯àJº º´¶à}>ìÒïì¹
íºA¡}ºàKà šà}JA¡ *ÒüìÒïì¹
[³A¡š ë=àv¡û¡>à tè¡´•ã}캡ú’’
            -ÿ- W¡àìÎ(ºà@3)
>å}[Å¤à ³ÒàB¡ã ³ó¡³ƒà "Îå´•à ÒàÚ[¹,
‘‘>R¡>à šã¹¤Îå šã‰¤Îå
>R¡[ƒ 'Kã =¯àÚ[>
>R¡>à Úà[¤ìK¹à Úà[¤ì¹àÒü¹à
>R¡Kã šå[Xìƒà 'Kã[>¡ú
        *
>R¡ìÎ 'Kã Źç¡[A—¡
šãì=àìAáàÒü >R¡¤å A¡>àƒÎå
³å>¤Îå R¡ì´ÃàÒü A¡>à>à
 >R¡ìÎ 'Kã =¯àÚ[>
ëÒï¹A¡ó¡³[> [Ò}[º¤à šå[XKã¡ú
        -ÿ- ëÒï¹A¡ó¡³ (ºà@ 15)
>å}[ŤKã íÅÅA¡ "[Î "³åB¡Îå ³Jà t¡à¹A¡Òü,
‘‘[ÅJø¤Îå '>à ÒàÄà
 *>K[> =¯àÚ[Î>à >å}[Ťà íº>³
>>àv¡û¡à ëºR¡ƒ>à íº>¤à¡ú
*>K[> "³åA¡
ëÒà[À¤à ³àKã [>}Åà Ŭ¹
W¡}>>¤à '>à ³àKã =ì´¶àÚ ëÚï>à¡ú
*>K[> "³åA¡Îå Òü}º¤à ºàÒü\ìƒà
³ÒàA—¡à ÒüìJïºà}>à =[Aá¤à
[t¡g>¤à '>à ³àKã ÒA¡W¡à}ƒà¡ú
W¡;>ã}ìƒ íA¡ƒÎå =àìƒàv¡ûå¡>à ³à¤å
ëºàÒü>>ã}Òü ³àº} *Òüƒå>à
šå\>¤à ³àt¡¤å ׳ƒå>à
ëÚ}\>¤à ³àKã >å}[Å¤à ³ìt¡ï¡ú’’
        -ÿ- ³>àv¡û¡ƒà íºK[> (ºà@ 18)
³Jàt¡à>à "³åA¡ ëÚ}[Å,
‘‘>R¡¤å ó¡}\[J¤à ³ã;Aå¡œ¡à
[ÅÄ\[J¤à =¯àÚ ÒA¡W¡à}Kã ³³º¤å
³[³Jv¡û¡³A¡ t¡³=ã>à Wå¡[¤¹´ÃKà
>R¡>à íA¡ƒà íºJø¤à¡ú’’
        -ÿ- ë=}[\ÀìAá(ºà@ 21)
>å}[ŤK㠳󡳃à A¡[¤>à ¯àÒ} ët¡ï[¹,
‘‘>R¡>à Òü>àv¡û¡à ºàv¡ûå¡>à
Òü³àR¡ƒà >R¡>à ó¡´¬A¡àº
>R¡¤å [W¡}>à ëÚ}\¤à >v¡>à
A¡[¹Kã R¡³[‰¤à W¡ã>¤à> A¡àR¡¤à¡ú’’
        -ÿ- ó¡A¡[W¡>ìJø ëºàÒü>à(ºà@ 23)
³ã*Òü¤Kã šå[Xƒà ëÚ}¤à ó¡\¹¤à íÅì¹} "³Îå ë=}î>,
‘‘"ìÒà}¤à "*>¤à A¡Úà>à
šå[X¤å ³Wå¡ ÅR¡ºA¡Òü
šè[A—¡}>à ëJàÒüƒà\¤à ³Wå¡ìƒà
t¡š—à-t¡š—à ³[³ Åà´ÃA¡Òü¡ú
šà³\>à [W¡>[J¤à >àìW¡à³Kã íº>³[ƒ
=ì´¶àÚƒà W衃å>à íºìÒïÒü
íºÅA¡ íºWå¡>à ëÒà}¤P¡³
šàUºÎå ³ìÚ} t¡à¹A¡Òü¡ú
>å}[Å>à t¡à[J¤à ëJàìgº>à
ëJà”‚à} íÚìÒï[¹ ¯àJºƒà
t¡š—à t¡š—à ºàšì=àA¡[Jø
šå[X ³ÅA¡ t¡àAá³Òü¡ú
(íÅì¹} "[ÎKã ³šè} ó¡à¤à ³Å[A—¡)
            -ÿ- šå[X(ºà@ 31)
W¡x¹[Aá¤à íÅì¹}[Å}Kã [=³[Å}ƒKã ët¡àš—à t¡à¤à, ³t¡³[ÎKã Úà¯à šå¤à íÅì¹} "³à ëÚ}[Å,
‘‘³³à íº¤àA¡ >å}[Ѥ[ƒ Úà*¹³ìƒ
³³à íº¤àA¡ ºìÀà>¤[ƒ 뺚—ìƒ
A¡>à>à ºå[W¡}¤Kã ÅìAÃ¡à–ƒà
A¡>à>à Úà*ìÀàÒüKã ÅìAÃ¡à–ƒà
ëA¡àA¡ ëA¡àA—¡à ëÅì–ƒà} 뺚—[¹¡ú’’
            -ÿ- ³³à íº¤àA¡(ºà@ 16)
A¡[¤>à [ź}Kã ëW¡¹àšågã l¡ü¤ƒà šè[A—¡}ƒà í³W¡àA¡ "³à ó¡à*¹A¡Òü,
‘‘>R¡¤å l¡ü>ã}¤Kã #ìJïºà}¤>[>
>>àA¡ t¡´•à ºà[Aá¤à '>à¡ú
JÀåÒü >R¡¤å
³ìÒïÅàKã ó¡\¤>à =Äà íºìt¡}º³K[>¡ú
"ƒå¤å *Òü¹ì´Ã >R¡[ƒ =ì´¶àÚ A¡àÚ¹¤ã
[ó¡ì\; íºìt¡} ë=ïÅà[¤‰¤ã
JåÒü¹¤à l¡ü>Åà>à Źꡃà A衚äã
W¡Òã Wè¡Ùà ³ã;ºå [š¹à} A¡}‰¤ã
ó¡}R¡³‰¤à >å}[Ťƒåt¡¤å
l¡ü\>ã}¤Kã #ìJïºà}¤>à
Aå¡´¬ã A¡àìº> >àÒü‰¤ã
A¡}>àÒü‰¤à ³ã;A¡ã [š Å㔂¤>à
W塹[´Ã¤ìƒà ë>à} *Òü>à¡ú’’
            -ÿ- ëW¡¹àšågã(ºà@13)
³ãît¡Kã >à;šå >å}[Å\¤Kã íÅì¹} "³Îå Úà*[¹,
‘‘=à\‰Kà Ò}ì\ï Òüšà}ƒà
>R¡KンA¡ '>à Jg¤à
Ò}ì\ï 'Kã Òüt¡à*ƒà
'>à ºàÒü[>} ëW¡;W¡¤à
Ò}ì\ï =ì´¶àÚƒà >=”zà
A¡Úàƒà >å}[Å\¤à Òü>à;šå¡ú
"[A¡ tå¡\å} JR¡ƒ>à
"W¡ãA¡šà "³´¬à [=ƒ>à
>R¡KンA¡ ÒàÚ¹¤[ƒ
[ó¡ì¹š A¡Úà[> '>à ëºï[J¤à¡ú

ëW¡;>à ëº[šÃ¤à ëJàR¡ó¡[´•
Ò>¤à ëA¡ï¤à íºt¡>à
³Wå¡ t¡ì¹;ìÎ šà³\>à
šå´•³A¡šå >àî=>à
=¯àÚ>à ºåA¡³àÚƒà Òàœ¡æ>à
ÅR¡ìJø ³t¡³ "×´¶A¡ >å}[Å\¤à ³Wå¡[Î>à’’
            -ÿ- JR¡[¤‰Kà(ºà@ 33)
A塳Kã ë>à}¤å *A¡šƒà ³³à íº¤àA¡ >å}[ŤKã ¯àJºKà Òüì¹àÒü>¹A¡Òü,
W¡à´¬ãì¹à >R¡Kã >å}[Å ë>à}[ºA—¡à
ëA¡àA¡Ò>[¤ì¹à tå¡ó¡A¡ tå¡ó¡àÒü W¡À´¬à
ëÅ}[¤¹´¬å Wå¡[¹¤à ÒüìR¡>Kã ë>à} >R¡>à¡ú

>R¡Kã #[¹A—¡à ó¡}¤ƒà
ëºR¡ ëºR¡ W¡;º¤à Òàì>ïP¡³
Òü}Ò>[¤ì¹à Òü¹³ƒ³
*ÒüÒ>[¤ì¹à "Å}¤à, "Òü}¤à A¡}àA¡
        *
³ìW¡àÒü ³ìW¡àÒü t¡à¹´¬[Å}
"šè>¤Kã >å}[Ťà íº>´•à ëÚÀ´¶å
*A¡W¡¹³ìK A塳*> Jå[ƒ}ƒà¡ú
>R¡>à ºàA¡šà Jè[ƒ}Kã (ºà@ 39-40)
뤤ãKã ³=}ƒà ëó¡àR¡ºB¡ƒ¤à íÅì¹}Kã ºàÒü[¹v¡û¡à [Î[³[º, ë³i¡àó¡¹, Òüì³\[¹ "³Îå} [몧>[W¡}¤à Åã[\Ĥà l¡ü¤à ó¡}K[> ÒàÚ>à "àÅà ët¡ï\[¹ú ºàÒü[¹A¡ Úà´•à šà[¤Úå¡ú íÅì¹}Kà ºàÒü[¹A¡[Å} t¡v¡ûå¡>à šà[¤Úå¡ú