KàÞê¡ã "³Îå} ³ÒàB¡ã [󡃳

l¡à. Jåì–ƒà}¤³ ëKàA塺W¡–ƒø
W¡Òã W¡à A¡Úà A¡ÚàKã ³>å}ƒà t¡àÒü¤} ³šå>à ³à캳 "[΃à ë=àÒüìƒàA¡ ëÒì–ƒàA¡šà ³ã ëÒA¡ ëÒA¡ =à[¤¹A¡Òüú íó¡ì\à³ ³ìW¡; "³t¡} ëÅ;šà, JåNøà} ët¡à}¤à, ó¡´•àÒü¤à *Òü¤Kã ó¡³ "³t¡à šàÚ[Jƒ¤à, ³ÒàB¡ã[> ÒàÚ¤ƒà A¡[¹Îå íºt¡¤à ºì´¬àÒü¤Kã šå[X "³ƒà ³šå[X Wè¡Ùà "[Ò}ÎàKã º´¬ãƒà "Wå¡´¬¤å [=[J¤à "Wå¡´¬Kã šå\à[¹ ë³àìÒà–ƒàÎ A¡¹³W¡à–ƒ KàÞê¡ã, A塳\à 1869 Kã *ìv¡û¡à¤¹ 2ƒà ëÒï[\[v¡û¡ P¡\¹ài¡¡ ¹à\¸Kã ³>å}ƒà íºJø¤à A¡[=Úà¯à¹ (Kathiawar) ÒàÚ¤à "šãA¡šà ëÊ¡i¡ "ƒåKã ëšà¹¤–ƒ¹ ÒàÚ¤à "šãA¡šà ÎÒ¹ "ƒåƒà t¡àÒü¤}šà> ó¡à*¹A¡[Jú
ë³àìÒà–ƒàÎ>à ³îÒ-³[Å} t¡´¬à ëÒï¹A¡šà "R¡à} *Òü[¹îR¡ ³t¡³ƒà tè¡}ƒà "ó¡à*¤à "³à *Òü¹B¡[> ÒàÚ>à JR¡¤à Úà¤à #[U; "³t¡à íº[Jìƒú ë=ïìƒàA¡ "³Jv¡û¡}[ƒ >ã}Åã}>ã}R¡àÒü *Òü[Jú ë>à}³à ÑHæºKã ¤õ[i¡Å ÒüXìšC¡¹ "³à ÑHæº ëÚ}[Å>¤à ºàA¡[Jú ³ÒàA—¡à "R¡à}[Å}Kã ¤>à> W¡à}ìÚ} ët¡ï¹´¶ãú ³ƒåƒà ë³àìÒà–ƒàÎ>à Òü[¹¤ƒå ºàÀ´¶ãú ³ÒàB¡ã "¹à>¤ƒå l¡ü¹ƒå>à AáàÎA¡ã *\à>à =}>>à ó¡[´Ã¤à ³³àĤKã "Wå¡´¬ƒå [ÅÄ>¤à Òü[U; ët¡ï¹´¶ã "ƒå¤å ³ÒàA—¡à Úà[Jìƒú ë=ïìƒàA¡ "[Î  
ë³àìÒà–ƒàÎA¡ãÎå šå[XKã >ã}[Å}>ã}R¡àÒü *Òü¤à ë=ïìƒàA¡ "³Îå *Òü[Jú
ë³àìÒà–ƒàÎ>à ÒàÚ ÑH溃à t¡[´ÃîR¡ ³ÅàKã W¡Òã t¡¹à׳ìƒàÒüƒà R¡àÒü[¹îR¡ƒà ³ÒàB¡à W¡Òã ëºUà *Òü¤ã A¡Ê¡å¹¤àÒüKà ºåìÒà}[Jú ³t¡³ƒåƒà >åšà³W¡à "³Kã ºåìÒà}¤Kã ¯àJºƒå[ƒ [ó¡ì¹àº "Ò>¤à ëÅ;šKã "³[ƒ ÅàÄ[³Ä>¤à ³šà} "³à ó¡}¤Kã Ò¹à*¤ƒå >v¡>à "ît¡ A¡[¹Îå JR¡[Jìƒú "ƒå¤å "R¡à} ºåìÒà}¤Kã t¡³=㹤à W¡;>¤ã "[ÎKã ³Åà³v¡û¡à ë=àA¡[J¤à ë=ïìƒàA¡[Î>à ®¡à¹t¡A¡ã >åšã[Å}¤å ³ÒàA—¡à ºå>à >å}[Å>à ët¡ï\¤[ƒ šå[XKã *Òü>à íºìÒï[Jú ë³[yA塸ìºÎ> šàÎ ët¡ï¹¤à tè¡}ƒà ®¡à¤>K¹ƒà íº¤à Î೺ƒàÎ ëA¡àìº\ƒà ³Jà t¡³=¹´¶ã¡ú "ƒå¤å  t¡[´Ã¤ƒå ³ìR¡à–ƒà ºå>à ë=àAá´¶ãú ³¹A¡ "[Îƒà ³ÒàB¡ã ³šà Òü¤å}ìR¡àÎå A塳\à 1885 ƒà ë>àUà[J¹´¶ãú
³t¡³[΃à Òü³å} ³>å}Kã ³¹ç¡š[Å} "³>à ë³àìÒà–ƒàΚå Òü}ìºr¡ƒà W¡vå¡>à W¡Òã "׳ ë¤[¹Ê¡¹ t¡´Ã幤[ƒ ÒÀAáKà ³šà Òü¤å}ìR¡à>à ët¡ï¹´¬à =¤A¡ ³ÒàA—¡à ³Jà W¡xìÒï¤à ÚàK[> ÒàÚ>à ë³à;¡ šã¹A¡šƒKã ³ÒàA—¡Îå Úà>[}[Jú "ƒå¤å ‹´¶¢ƒà ºèšW¡¤ã ³³à Òü줴¶>[ƒ ³W¡à>åšà¤å ó¡v¡¤à º´¬ãƒà W¡;[J‰à ÒàÚ>à Úà>ã}º³ìƒú ³î³=}ƒà ³W¡à>åšà ë³àìÒà–ƒàÎ>à Òü}ìºr¡ƒà íº[¹îR¡ƒà Åà W¡àì¹àÒü, Úå =ìAáàÒü "³[Î >åšãƒà [³;ìÚ} A¡à¹> W¡ìÀàÒü ÒàÚ>à ¯àÅA¡ ëºïÒÀ¤à tè¡}ƒà W¡;šàKã "Úà¤à šã¹´¶ãú ³ÅàKã W¡Òã t¡¹à[>šàº Ç¡¹A¡šà A塳\à 1888 Kã ëÎìŸi¡´¬¹ 4 ƒà Òü}ìºr¡Kã SouthamtonK A¡ãƒ³A¡ ë¤àì´¬ =àìƒàAá´¶ãú ë³àìÒà–ƒàÎA¡ã šå[XKã W¡à}ìÚ}[ƒ ³ó¡³ "ƒåƒKã ëÒï¹´¶ãú Î³å‰ #¯à}³à ºàÄà Òü}ìºr¡ƒà W¡;º¤[ƒ ‘³à}º¤[>’ ÒàÚ>à ³ìJàÚKã A¡àR¡ºèšA¡ã ³ã*Òü[Å}>à Òü씂àB¡[> ÒàÚ>à  [A¡Ò>¤¤å =åKàÚ¹Kà ³ÒàA—¡à Òü}ìºr¡ƒà W¡;[Jú Òü}ìºr¡ƒà =å}ºå¤ƒà íº¹[´Ã¤à ó¡ã®¡³ƒå ³ÒàB¡ã ÒàÄKã šå[XKà Òü*> *Ĺ´¶ã, "ƒå>à =å>³A¡ Òü}[ºÎ ë\–i¡ºì³–i¡ ³àĤà A¡Äà ëÒà;>¹´¶ãú "ƒå¤å ³>à>à íÒ³à} Åà¤[ƒ A¡ƒàÒüƒKã ÚàKƒìK? Úà´•à =å>à ³ã "³>à Åà[\Ĥà, ët¡ï[ÅĤà Úà*ƒ>à ³ÅàKã ó¡\¤à º³W¡; Åà\; ÒàÚ¤ƒå >v¡>[ƒ  "ìÅ}¤à ë\–i¡ºì³–i¡ *Òü¤à Úàì¹àÒü ÒàÚ¤[Î JR¡ºA¡[J¡ú
KàÞê¡ã>à ³ÒàB¡ã š[¹Û¡à šàÎ ët¡ï¹ƒå>à A塳\à 1891 Kã \å> 10 ƒà ®¡à¹t¡A¡ãƒ³A¡ Òü}ìºr¡ =àìƒàAá´¶ãú "¯à¤[ƒ ³ÒàA—¡à ÒÀA¡šƒà ³ÒàB¡ã ³³à Òü줴¶[ƒ ë>àUà[J¹ì´Ãú ÒüAå¡Òü Aå¡Òüƒ>à ³ÒàA—¡à J¹t¡à *Òü¹¤Îå t¡à>[Å>\¹ç¡[¹¤à ³îÒ "ƒå Åã[\Ä>¤à ë¤àì´¬ƒà ëW¡´¬¹ "³à Òà}º´¶ãú "ƒå¤å ³ÒàA—¡à ëA¡ÎA¡ã "P¢¡ì³–i¡ šã>¤à ëÒà;>¤à Jè[ƒ} ¯à R¡àR¡ì=àA¡šà R¡´Ã³ìƒ "ƒå>à ë¤àì´¬ƒà ³Åà¤å Åv¡û¡àA¡šƒà ³àÚ=㹤à ë¤[¹Ê¡¹ "³à *Òü¹´¶ãú ë¤àì´¬ƒà Aå¡Òü>à š”‚¹³ƒ>à ¹à\ìA¡ài¡t¡à ÒÀA¡šà t¡à¹´¶ãú ³t¡³ "[΃à Jà-"[óø¡A¡àƒà íº¤à ƒàƒà "¦åºà &r¡ ëA¡à (Dada Abdula  Co) ÒàÚ¤à ó¡à³¢ "³>à ³ìJàÚKã A¡àl¡üìXºƒà ëºà ÎåÒüi¡¡ "³Kã ³ìt¡} šà}[¤¹>¤à ³ìt¡} >ã¹A¡[Jú KàÞê¡ã>à Jèƒv¡û¡à Ú๴¶ã "³[ƒ A塳\à 1893Kã &[šøº =àƒà Jà-"[óø¡A¡àKンA¡ ®¡à¹t¡ =àìƒàAá´¶ãú ¹à\ìA¡ài¡t¡à >å}R¡àÒüt¡¤à šå[X "³à ëº[À¤à KàÞê¡ã>à ³ƒåƒKã >à씂àA—¡¤à "ƒåKà íšÅà J¹à t¡àÀå>¤à "àÅàƒà óå¡A¡ ëÒïK;ºKà ºàA¡[J¤à J³ì=}>à ÒüA¡àÒü=ãK>¤à, ³ã[A¡=ãÎå *Òü¤à, =¤B¡ã W¡à}ìÚ}  ë=}>[‰¤à, ët¡}¤à}[¤>¤Îå Úà*‰¤à >àÒüìt¡à³ *Òü¤à ³ÒàA—¡à W¡àl¡ü¹¤à Å[v¡û¡ "³Kà ë=}>ƒå>à ³ÒàB¡ã =>å}ƒà ëºàvå¡>à íº[¹¤à creative spiritual experiencce šå íºÅà; t¡³ÒĤKã t¡àgà "³[>  ÒàÚ¤[Î[ƒ JR¡[Jìƒú
ëóø¡àA¡ ëA¡ài¡¡ [º;šà, ëA¡àA¡ìÚ; ëÚ;šà KàÞê¡ã>à ƒ¤¢à>ƒà ëÒA¡ =å}º¤ƒà l¡ü[J¤[ƒ "[óø¡A¡àƒà íº[¹¤à ³Åã} Úà´Ã¤à ®¡à¹t¡³W¡à[Å}¤å "ìR¡ï¤à ³W¡à[Å}>à t¡à=ã t¡à*Òü>à ët¡ï[¤¤Kã ³[³[>ú Jà "[óø¡A¡àƒà íº[¹¤à ³Åã} Úà´Ã¤à ®¡à¹t¡ ³W¡à[Å}¤å ³ó¡³ƒåƒà íº[¹¤à "ìR¡ï¤[Å}>à Aå¡[º "³à *Òü>à l¡ü¤ƒKã ëÒÄà l¡ü¤à R¡´Ã³ìƒú ³ó¡³ƒåƒà íº¤à [Ò–ƒå ƒàC¡¹ "ƒå ³ìJàÚK㠳󡳃[ƒ ‘Aå¡[º ƒàC¡¹’[>, KàÞê¡ã ³Åà³A¡Îå ³ìJàÚK㠳󡳃[ƒ ‘Aå¡[º ë¤[¹Ê¡¹’ [>ú KàÞê¡ã>à ³ÒàB¡ã =¤B¡ãƒ³A¡ ƒ¤¢à>ƒKã ëšøìi¡à[¹Úà W¡;šKã ëi¡ö> º´¬ãƒà Jà-"[óø¡A¡àƒà íº¤Kã "Òà>¤à Jåìƒà}=ã¤à ë=}>¹´¶ãú ëi¡ö>Kã ó¡àÊ¢¡ AáàÎA¡ã [i¡ìA¡i¡¡ íºƒå>à ët¡à}[º¤à ³ÒàA¡šå ³ó¡³ƒåKã "ìR¡ï¤à ëšìÎg¹ "³>à A¡´šài¢¡ì³–i¡ "³t¡ƒà ³ÒàB¡à ët¡à}[³Äì¹àÒü ÒàÚƒå>à ëšøàìt¡Ê¡ ët¡ï¹´¶ã "ƒåKà ë¹ºì¯ *[ó¡[ÎìÚº[Å}>à ³ÒàB¡ã ó¡³ó¡³ =àƒ¢ AáàÎt¡à ëÒà}ìƒàA¡ÒÀ´¶ãú ³ƒåƒà Úà>ã}ƒ¤Kã ëšøàìi¡Ê¡ ët¡ï¹ç¡¤KンA¡ 빺ƒKã ³ìšà; ³îW¡ Úà*ƒ>à Òü”‚¹Kà =>³[Jú Natal Kã ëA¡à>å} Maritzburg ÒàÚ¤à ³ó¡³ƒåKã ë¹ºì¯ ëÊ¡Î>Kã ë¤[i¡} ¹ç¡³ƒà Òü}=³=àKã =A¡ =A¡ [>Aá¤à "[Ò}ƒå [ó¡ "=à¤à "³t¡à Úà*ƒ>à ëºÀ´¶ãú "[Ò} Wè¡Ùà ³ÒàB¡ã ÒA¡A¡ãƒ³A¡ ë=}>[J[ιà >;yKà tè¡[³Äà ®¡à¹t¡t¡à ÒÀ[ιà ÒàÚ¤[Î ³ìt¡à³t¡à Ò}\¹´¶ã, šàl¡üJå³ [=¹´¶ãú
³ó¡³ƒåƒà íº[¹îR¡ƒà ë=}>[¹¤à ë=ïìƒàA¡[Å} "ƒå>à ³ó¡³ƒåƒà íº[¹¤à ®¡à¹t¡ ³W¡à[Å}Kã "¤à¤à ó¡ã®¡³ƒå ëÒÄ ëÒÄ ³ìÚA¡ ëÅ}ºAá´¶ãú "ƒå¤å ³ÒàB¡ã =¤A¡ ëºàÒü¹ƒå>à ®¡à¹t¡t¡à ÒÄ>¤à ë=ï¹à} šè´¬à ëºàÒü¹´¶ãú A¡àÚ>à W¡àìAá> "³KンA¡ ³Úà³ šè>¤à "ƒåƒà ³ã "³>à Natal Mercury ÒàÚ¤ƒåƒà ëó¡àR¡¤à Natal government >à ®¡à¹t¡ ³W¡à[Å}¤å 뮡ài¡¡ =àƒ¤à ÚàÒ>ƒ>¤Kã [¤º šåì=àA—¡¤à ët¡ï[¹ ÒàÚ¤à šàl¡ü "³à l¡ü;º´¶ãú šàl¡üƒå l¡ü¤³v¡û¡ƒà [¤ºƒå>à šã¹Kìƒï¤à t¡³=㹤à íW¡ì=} "ƒå KàÞê¡ã>à ºàA¡[Å>¤à R¡´Ã´¶ãú [t¡[À¤à ³Úà³ƒà ³ƒåKã ³àìÚàv¡û¡à ëÒïìÒ[ƒ ºàB¡ìƒï[¹¤à Jåìƒà}=ã¤[Å}ƒå t¡àAá´¶ãú "ƒå¤å ³ó¡³ƒåƒà íº[¹¤[Å} "ƒåKã l¡üšàÚ íºt¡¤à "ƒå>à ³ìR¡à–ƒà ³ìt¡} šà}>¤à ÒàÚ\¹´¶ãú A¡àÚ>à W¡àìAá>Kã ë=ï¹³ "ƒå Jåƒv¡û¡à >ài¡àº ëº[\Îìº[i¡¤ &ìγ[¤Ãƒà šã>¤à [š[i¡Î>Kã ‰àó¡[i¡} A¡[³[i¡¡ "³Îå} &G> A¡[³[t¡ *씂àAá´¶ãú [š[i¡Î> =๤Îå [¤º[ƒ šàÎ ët¡ï[J¹´¶ãú "ì>ï¤à [š[i¡Î> "³à ³t¡³ƒåKã Secretaryof State for Colonies *Òü[¹¤à Lord Ripon ƒà =๴¶ãú Jà "[óø¡A¡àKã ®¡à¹t¡ ³W¡à[Å}>à t¡à[À¤ƒå Wå¡´¶ã ÒàÚ>à The Times t¡à ëó¡àR¡ºA¡[Jú "Òà>¤à *Òü>à ®¡à¹t¡t¡à íº[¹¤à ®¡à¹t¡¤à[È[Å}>à Jà "[óø¡A¡àƒà íº[¹¤à ³ìJàÚK㠳àA¡W¡à[Å}>à ë=}>[¹¤à "¤à¤[Å}ƒå JR¡¤à ëÒï¹A¡[Jú Jà "[óø¡A¡àƒKã ÒÀK[> ÒàÚ>à [ó¡ ëÚà´Ã´Ã¤à KàÞê¡ã>à ®¡à¹t¡ ³W¡à[Å} "ƒåKã ÒB¡ãƒ³A¡ ºà씂}>¤ƒà W¡Òã "׳ íº=[J¤à JR¡ìÒï¹³ìƒú "ƒå³v¡û¡ƒà l¡üšàÚ íº\‰¤à ³Úೃå¤å º³Jà}ƒà =àìƒàAáKà ÒÀA¡šÎå R¡´Ã³ìƒ "ƒå>à ³ÒàB¡ã Òü³å} ³>å} ëºï¹ç¡¹Kà "³åA¡ ÒÀA¡šKã JĹ´¶ãú =à t¡¹ç¡A¡A¡ã áå[i¡¡ ëºï¹Kà ®¡à¹t¡ ë=àAáA¡º´¶ãú ³t¡³ƒåƒà ¹à\ìA¡ài¡t¡à ëšÃK ºàÚ>à Åì–ƒàAá´¶ãú KàÞê¡ã>à ³Åà>à 뮡àºå>[i¡Ú๠*Òü>à ³ãÚà³Kã ëΤà ët¡ï¹´¶ãú Jà "[óø¡A¡àƒà íº¤à ®¡à¹t¡ ³W¡à[Å}  "ƒå>à "=å¤à ëi¡ìºNøà³ =à¹v¡ûå¡>à ëA¡ï¹A¡šƒKã A塳\à 1896A¡ã >줴¬¹ƒà ³ÒàB¡ã ëºàÚ>¤ã "³Îå} ³W¡à[Å} šåƒå>à Jà-"[óø¡A¡àƒà "³åA¡ ÒÀA¡[Jú ³t¡³ "[΃à KàÞê¡ã[ƒ ³ãÚà³Kã ëΤà ÒàÚ[΃à ëÒÄà ºèÙà ëÒï¹Aá´¶ãú
"[ÎP¡´¬à ëΤàKã ¯àJº "[΃Kã ÒA¡W¡à}Kã ëJï¹à}¤à "³[ƒ spirituality "[>Kã ³¹v¡û¡Kã "³à JÄ>¤à t¡àgà ºàA¡[J¡ú ³ÒàA—¡à spirituality J>[J "³[ƒ ¤ø³ôÒW¡àÚ¢¸ W¡;>>¤à ¯à칚 ëºï[Jú ¤ø³ôÒW¡àÚ¢¸Kã ³=}ƒà ÒüÅàKã A¡[¹Îå =³ƒ¤à ÒàÚ¤[Î W¡à}ìÚ} ët¡ï[Jú Jà "[óø¡A¡àKã Phoenix t¡à ët¡àºìÊ¡àÒü ó¡à³¢ ëųK;º´¶ãú ³t¡³ƒåƒà Jà-"[óø¡A¡à K¤>ì³¢–i¡A¡à ³èA—¡¤à ÒàÚ¤[Î ëÅàÚì‰ JR¡º´¶ãú ³ÒàB¡ã ºÄàÒü &Gš[¹ìÚXt¡KãÎå K¤>ì³¢–i¡A¡ã Úà=} R¡àv¡û¡¤à "³[ƒ "¯à¤Îå ³àìÚàA—¡ìK J[À¤à ³Òà¤å >³=[¤>¤à Å[v¡û¡ "³v¡à íºìt¡ ÒàÚ¤[Î JR¡º´¶ãú "[ÎP¡´¬à #ìÒï "[Τå A¡[¹ ¯àîÒ>à šåKƒìK ÒàÚ¤[Î A¡Äà JÀ´¶ãú ³ÒàA—¡à šà[J¤à Tolstoy "³Îå} Thoreau Kà ">ãƒà ³ÒàA—¡à Jg[¹¤à ¯àJìÀà>Kà ³àĤà ë=}>¤ƒKã >å}R¡àÒü¹´¶ãú ³ÒàB¡ã *Òü¤à ¯àîÒ "³à [=>¤à ëÒà;>¤ƒà ³ÒàB¡ã ³>à*[Å} ³Uº KàÞê¡ã>à ΃àNøÒ (sadagraha) ÒàÚ¤[ƒ "Wå¡´¬KンA¡ ëºÙà ÒàÚ¤[Î ëÒïìƒà¹Aá´¶ãú KàÞê¡ã>Îå ¯àîÒ[Î šà´Ã´¶ã "ƒå¤å Ît¡¸NøÒ ÒàÚ¤[΃à *씂àAá´¶ãú ³[Î>à KàÞê¡ã>à ëÒï¹B¡ƒ¤à ¹à\>ã[t¡Kã #ìÒï[Å}Kã ëÒï¹A¡ó¡³ *Òü[Jú
Jà "[óø¡A¡àƒà íº[¹îR¡ƒà ³ó¡³ƒåƒà íº[¹¤à ®¡à¹t¡ ³W¡à[Å}>à "³t¡à *Òü>à >å}[Å-W¡àÄ>à, "³à}-"ìÅ} JàÚƒ>à W¡àÄ-[W¡Ä>à íº[³Ä¤ƒå l¡ü¹Kà ³ÒàB¡ã ëÒà;>\³º ³ÒÚ ÚàìÀ>à >å}R¡àÒü¹´¶ãú  A塳\à 1983 Kã &[šøº =àƒà >Òà *Òü[¹¤à W¡à}ìÚ} "³t¡à ë=}>[‰¤à ë¤[¹Ê¡¹ "³à  *Òü>à Jà "[óø¡A¡àƒà ëź t¡àÀåK[> ÒàÚ¤Kã "àÅà W¡àl¡ü>à W¡;[J¤à KàÞê¡ã>à A塳\à 1914ƒà "ì¹àÒü¤à *Òü>à ³ÅàKã[> ÒàÚ¤à A¡[¹Îå Úà*ƒ>à ‘³àÒàuà’ "³à *Òü>à íº¤àA¡ ³ãÚà³Kã ëΤà ët¡ï¹ç¡K[> ÒàÚ¤Kã "ìW¡;šà ¤àJº "[΃Kà ëºàÚ>>à ®¡à¹t¡t¡à ÒÀAá´¶ãú  KàÞê¡ãKã "Òà>¤à Ît¡¸NøÒ[ƒ [¤Òà¹Kã W¡´šà¹> ÒàÚ¤à ³ó¡³ƒåKã ëºï³ã[Å}KンA¡ W¡;[J¤à "[Î[>ú W¡´šà¹>ƒà KàÞê¡ã ºàv¡ûå¡>à ëºï³ã[Å}Kã "¯à¤à Ò}t¡à¤ƒà ëºï³ã A¡Úà ³ó¡³ƒåƒà šèÀ[Jú šå[ºÎ Îåš[¹ì–i¡ì–ƒ–i¡>à ³ó¡³ƒå =àv¡ûå¡ìƒà>à W¡;[J>¤à ÒàÚ¹´¶ã "ƒå¤å KàÞê¡ã>à Ò>[Jìƒú ³ƒåKンA¡ ë>à}R¡àÀKà ëA¡ài¢¡t¡à ºàA—¡¤à ëÎàì³à> ët¡ï¹´¶ãú ëºï³ã ºã[Å} ºã[Å}>à KàÞê¡ãKã ³tè¡} ÒüÀA¡šà l¡ü¤ƒKã ët¡ïó¡³ JR¡‰¤à ë³[\ìÊ¡öt¡>à 뤺ƒà W¡;[J>¤à ÒàÚ¹´¶ãú 뤺KンA¡ A¡[¹Îå =´•ã}R¡àÒü íºìt¡ ÒàÚ¤ƒKã 뤺 Úà*ƒ>à =àìƒàAá´¶ãú KàÞê¡ã>à ëºï³ã ³Úೃà t¡´¬ã¤à Úà¤à ³îÒ t¡´¬ã¹´¶ãú Ît¡¸NøÒKã ¯àJìÀà>¤åÎå t¡´¬ã¹´¶ãú ³[ÎKã "Òà>¤à A¡àR¡ìºà>[ƒ >ã}t¡´¬à ÒàÚ¤[Î[>, >ã}t¡´¬à ÒàÚ¤[ƒ "[A¡¤ƒKã >ã}t¡´¬[>ú ³ÒàB¡ã Ît¡¸NøÒKã "Òà>¤à W¡à}ìÚ}ƒà ³àÚ šàA¡š[Î>à ³ÒàA¡šå  ëÅKàA¡ A¡àÚ>à JR¡>¤à ëÒï¹A¡[Jú ®¡à¹t¡ >ã}t¡³ #ìÒïKã "A¡à-"A塳 ¯à¹ãƒà KàÞê¡ã>à "[Ò}ÎàKã šàî´¬>à "Wå¡´¬à [=¤[>ú ³ÒàB¡ã "[Ò}Îà[ƒ [\¤ šà>¤¤å "¯à¤à šãƒ¤à >ìv¡¡ú ³[Î[ƒ ³ãšè³ Jè[ƒ}¤å >å}[Ťà R¡´¬ƒå[>ú ³ãšè³ Jå[ƒ}³A¡šå >å}[Ťà R¡´¬à ÒàÚ¤[Î ³ã[A¡=ã >ìv¡, ë=ï>à ó¡¤[>ú šè´•³A¡šå >å}[Ťà R¡´¬à ÒàÚ¤[Î ëÚA—¡¤¤åÎå >å}[Ťà R¡´¬[>ú "ƒåKà ëÚA—¡¤¤å >å}[Ťà R¡´¬à ÒàÚ¤[Î ëÚA—¡¤ƒà W¡}\¤Îå >ìv¡ú
A塳\à 1947A¡ã "KÊ¡ 15ƒà ®¡à¹t¡ ³>ã} t¡ì´Ã, JàÚÎå JàÚìƒàìAáú KàÞê¡ã[ƒ >ã}t¡´¬Kã ë=ï¹³ Úà*[Jìƒú ³ó¡³ Jè[ƒ}ƒà A¡àR¡ºèš Òà;>¤Kã "[A¡¤>à ºàìUàÒü W¡À´¶ãú A塳\à 1948 Kã \>å¯à[¹ =àƒà KàÞê¡ãKã šå[Xƒà "t¡´•>à ët¡³Åã}>¤à ë=}>[Jú "Òà>¤ƒà >å[³ƒà}¯àÒü¹³Kã ºàÒüìÅຠëºàÒü¹¤à ³tå¡}ƒà ³àKンA¡ šå[ºÎ ëÎA塸[¹[i¡¡šãìK ÒàÚ¤ƒà Úà[Jìƒú >å}[Ťà ÒàÚ¤[Î Úà*ƒ>à [Ò}¤à ³ÒàA—¡à šà³[Jìƒú ë¤à³>à &ìi¡C¡¡ ët¡ï¹´¬à ³tå¡} >å[³; t¡¹à[>Îå¤à \à>å¤à¹ã 30ƒà šå>àƒà íº¤à >Òà *Òü[¹¤à [Ò–ƒå "³>à ">A¡šƒKã [šìÑzàº>à A¡àštå¡>à KàÞê¡ã\ã íº[Jìƒú
KàÞê¡ã\ã>à šã[¤¹´¬à [󡃳Kã #[=º, "[Ò}ÎàKã l¡üšàÚ "³Îå} ³ÒàB¡ã šàl¡üì\º[ƒ ëšà;îW¡>à  ³³º ëºÙà Úàì¹àÒüú ³[Î[ƒ íº¤àA¡ "³ƒà ³ãì¹àº "³ƒà ó¡à[\ÀKà =´¬à Úà¤Îå >ìv¡ú ³[Î[ƒ ³ÒàA—¡à ³ã*Òü¤à JåÄàÒüƒà šã[¤¹´¬à "ì=àÒü¤à Jåìƒàº[>ú ³ÒàA—¡à W¡;Jø¤Îå ³ÒàA—¡à t¡´¬ã¹´¬[Å}[ƒ  ë>à}³à ë>à}³Kã JåÄàÒü[ÎKà =àìƒàA—¡¤à Úàƒ¤à *Òü¹[Aáú ³ÒàA¡>à íº[Jƒ¤ƒà ó¡à*¹¤à ÎàÒü>[t¡Ê¡ Einstein ëÅà>[J:
‘‘³ãì¹àº A¡Úà ºàA¡[J[> "ƒå¤å "[ÎP¡´¬à ºè-ët¡à}>à Åà¤à A¡>àP¡´¬à "³à ³à캳[΃àW¡;º´¶ã ÒàÚ¤[Î[ƒ A¡>à>Îå =à\ì¹àÒüú’’q