³[ošå¹ã [Îì>³à>à W¡Òã ÚàîT Ç¡¹A¡šƒà-(1) ³[ošå¹ã [Îì>³à>à ëJàUå´ÃA¡šà

l¡à. Jåì–ƒà}¤³ ëKàA塺W¡–ƒø
‘³[ošå¹ã ëºà–ƒà [ó¡Âµ šåì=àA¡šà ÒàÚ¤ìÎ ëź Ò[g>¤à R¡ì´ÃàÒüƒ¤à ³àR¡ƒå>t¡à íº¹Kƒ¤à, ³ã[Å} Úೃ¤à A¡àR¡ºèš, "šãA¡šà º³ƒ³ "[ÎKà W¡à>ƒ¤à "¹à>¤à ëJàR¡=à}[>¡ú’
‘³à캳Kã [Îì>³àKã šå¤à¹ãƒà "[ÎP¡´¬à "šãA¡šà ó塹硚 "³v¡>à ³ÅàKã [ó¡Âµ šåì=àA¡šà R¡³[J샡ú A¡[¹P¡´¬à "³à ">ã >´Ã¤Îå tå¡} ëA¡àÒüìƒ, ³Jàt¡à¤à R¡³ìƒ, *Òüì=àìAáàÒüƒ¤à ëJàR¡=à}[>¡ú’
"ƒå¤å *Òüì=àA¡[J¡ú ("[¹¤³ ŸೠŴ¶¢à, ³[ošå¹ã [Îì>³à: 'Kã šàl¡üƒ³ ¯àìÒïìƒàA¡, ºà.v)¡ú "Îå´•à =à\ƒ¤à A¡ÚàKã ³¹v¡û¡à Úà´•à ¯à>à ³[ošå¹ã [ó¡Âµ>à t¡àÒü¤}šà> ó¡à*¹A¡[J¡ú í³>à ¯àÚ t¡à}>à ų ët¡ïƒå>à "A¡à "A塳 A¡ÚàKã ³¹v¡û¡à Åã}>¤à A¡Úà ÅàìKàăå>à ºàAá¤à tå¡}ƒà JõÊ¡ A塳 1972 Kã &[šøº 9 ƒà "Òà>¤à ³[ošå¹ã [ó¡W¡¹ [ó¡Âµ ³t¡³Kã ³[ošå¹ >à Òü´£¡àº "³Îå} A¡A¡[W¡}ƒà íº¤à [Îì>³à ëÒàº[Å}ƒà l¡üvå¡>à ³[ošå¹ã [ó¡ÂµKã ³t¡³ Aå¡Òü>à R¡àÒü¹Aá¤à ëJï¹à}¤ƒå ëA¡àÒ>¤à ëÒï[J¡ú ëJï¹à}¤à ÒàÚ[¹¤[Î ³àÚîA¡ ">ãƒ[>, "³>à [ó¡ÂµKã "ài¢¡šå >å}[Å\¤à, [ó¡Âµ šåì=àA—¡¤à ëÒà;>[¹¤à A¡àR¡¤å[Å}, "³Îå} ">ãÇ¡¤ƒà, "ài¢¡ "[Τå >å}[Ńå>à =¯àÚ Òà[šÃ¤à, "ài¢¡ "[Τå [Ò}Ò[À¤à "ìÚ}¤[Å} "[Î[>¡ú
[ó¡Âµ "³à *Òü>¤à ëÒà;>ƒå>à šåì=à¹A¡šà ÒàÚ¤[Î ¯àJº W¡R¡¤à, ³t¡³ W¡R¡¤à [i¡³ ¯àA¢¡ "³[>¡ú ³ã "³>à ">ã>à ët¡ï[>}[R¡ ÒàÚƒå>à ³=”zà ëÒA¡ ët¡ï¤à Úàƒ¤à "³[> [ó¡Âµ šåì=àA¡šà ÒàÚ¤[Ρú [ó¡Âµ "³à šåì=àA¡šà ³t¡³ƒà ët¡àR¡à> ët¡àR¡à>¤à ëÎG> A¡ÚàƒKã ³ìW¡;-³ìW¡; ëųK;ºKà šè>[ÅÀA¡šà ³t¡³ƒà [ó¡Âµ ÒàÚ¤ƒå *Òü¹A¡š[>¡ú šè´•³A¡ "ƒå¤å ëÚ}[Å>¤Kà ëºàÚ>>à ëA¡à*[ƒ¢ì>i¡¡ ët¡ï[¹¤>à [ó¡ÂµƒåKã ƒàÒüì¹C¡¹[>¡ú "ƒå>à A¡[¹P¡´¬ƒà [ó¡Âµ ƒàÒüì¹v¡û¡C¡¹¤å šåì=àB¡ìƒï[¹¤à [ó¡ÂµƒåKã ‰àÒü®¡¹[> ÒàÚî>¡ú ¯àîÒ "[Î A¡Úà³åA¡ Úà´•à &ìšøà[šøìÚ; *Òü¤ìK ÒàÚ¤ƒå>à ¯àó¡³ "³à *Òü¹Kà, ¯àó¡³ "[γà J[\A¡ >àî=¹Kà ³[ošå¹ã [ó¡W¡¹ [ó¡Âµ>à 'ìJàÚKã ®¡àì¤àA¡[Å}Kã ³³àR¡ƒà ë=àAáA¡šà ëÒï[J¤[Î R¡[Î W¡Òã ÚàîT ǡ칡ú ³[ÎKンA¡ W¡Òã "³à Wè¡š—à šàR¡ì=àB¡ƒ¤à ëšøàNøà³Kã ëų Åà¤à ëºàÒüì¹ ÒàÚ¤à Úà칡ú "ƒå¤å ³[ošå¹ã [ó¡Âµ>à W¡Òã ÚàîT ó¡à¹A¡šà "[ÎKã Jåƒå} ºãƒå>à Ò>K;>à "³åv¡û¡} ëÚ}º¤[ƒ >å}R¡àÒüK[> J[À¡ú t¡ìÅ}¤³[v¡û¡ ³[ošå¹ã [ó¡Âµ>à 'ìJàÚKã JåÄàÒüƒà Åàìó¡à}ºA¡[J¤à "[Î t¡¹àÒü t¡¹àÒü>[ƒ >ìv¡¡ú Aå¡>Ç¡¤à W¡ÒãW¡àKã "R¡>¤à Źç¡v¡û¡à Òü[–ƒÚàƒà ëJàìgº Úà*ƒ¤à [ó¡Âµ ëJàR¡ƒà¹A¡[J¡ú ³[ÎKà ë=ï³å->àl¡ü³å, ÒüAå¡Òü-Aå¡Òü>ƒ>à Òü´£¡àºƒÎå [ó¡Âµ l¡ü;šà ëÒï[J¡ú ³t¡³ "Å«àÒüƒKã ëÒï>à [ó¡Âµƒà =¯àÚ Úà*¤à, [ó¡Âµ¤å >å}[Å\¤à ³ã*Òü ë=àAáA¡šà ëÒï[J¡ú Òü} 1920 Kã W¡Òã[Å}ƒà ³[ošå¹ƒà [Îì>³à ëÒຠíº[yîR¡ ³t¡³ƒà ³å[®¡} [šA¡W¡Î¢ ëÚúï¹A¡[J¡ú ëJàìgº Úà*ƒ¤à [ó¡Âµ "[Î ëA¡à>å}ƒà, 4Ç¡¤à "Îà³ ¹àÒüó¡ºôÎA¡ã A¡ì–i¡à>ì³–i¡ ëÒ຃à "ƒåKà ¤à¤åšàØl¡àƒà íº¤à [®¡ìv¡û¡à[¹Úà Aá¤t¡à A¡àš[J¡ú ëJàìgº Úà*ƒ¤à [ó¡Âµ l¡ü;º´¬ƒKã ëJàìgº Úà*¤à [ó¡Âµ ë=àAáA¡šƒà [ó¡Âµƒà R¡à*\¤à ³ã*Òü A¡Úà ë=àAáA¡[J¡ú Òü} 1936 t¡à šøÓàƒ ÒàÚ¤à [³ì=àìºà[\ìA¡º "³>à "Òà>¤à *Òü>à ³ãÚà´•à A¡Êå¡[¹ ëÒຠÒàÚ¹Kà JR¡>¤à šàl¡ü>à ¤à\ใà íº¤à ³[ošå¹ i¡[A¡\ ÒàÚ¤à ëÒ຃åƒà l¡ü;[J¡ú ³[ÎKã ³tå¡}ƒà W¡à} >àÒü>à [ó¡Âµ l¡ü;>¤à ëÒຠÅàK;>¹A¡[J¡ú ">ãÇ¡¤à ºàgàl¡üKã í³W¡öà} šàÒü>¤à ³t¡³ƒåƒà íº¹´¬à [Îì>³à ëÒàº[Å}Îå Úà*[J¹´¶ã¡ú ºàº ³tå¡}ƒà "³åA¡ ÒÄà "ì>ï¤à ëÒàº[Å} ÅàKvå¡>à [ó¡Âµ A¡àÙà ëÒï¹A¡[J¡ú ³[ošå¹ƒà ëJàìgº Úà*¤à [ó¡Âµ l¡ü;šà ëÒï¹A¡šƒKã [ó¡ÂµKã "ài¢¡t¡à =¯àÚ Úà*¤à ³ã*Òü A¡Úà ë=àAáA¡šƒà >v¡>à #îÅKã º³ƒÎå "ì>ï¤à ³àìÚà> "³à ºàA¡šà ëÒï¹A¡[J¡ú ÒàÄà ‰à³àƒà ÅA¡šà #îÅ[Å}>à ³ãÚà³Kã #îÅ *Òü¹´¬ƒKã ³t¡³ "ƒåKã [Ò–ƒã [ó¡ÂµKã #îÅ>à ¯àÚ Òàštå¡>à ë>ï>à #îÅ t¡´•¹A¡šà "³Îå} ³t¡³ƒåƒà "à‹å[>A¡ #îÅ ÒàÚ>¹´¬à ëÒï[\B¡ã ³t¡³Kã #îÅ ÒàÚ¤[ÎKã "A¡>¤à #ìÒï "³à ÅàK;šà ëÒï>¹A¡[J¡ú
"Îå´•à ëÒï¹A¡[J¤à [ó¡ÂµKã ëJàR¡W¡;>à ¤õ[i¡Å ³W¡à[Å} >;yKà ëA¡à>å} ³>å}Kã >;yKà Òü>àA¡ íA¡¹àA¡ Jå>¤à ³ã*Òü J¹JB¡ã *Òü¹´¬ƒKã t¡š—à t¡š—à šàA¡ì=àA¡ W¡àl¡üì=à¹A¡[J¡ú ºàº ëÒA¡ ëºàÒü[J¤à ³tå¡}ƒà [ó¡Âµƒà =¯àÚ Úà*¤à ³ã*Òü J¹à šè>[Å–ƒå>à ¹ê¡š³Òº [=ìÚi¡¹Kã ó¡à*¹¤à ‰à³à ³àÒü>å ëš³W¡à ¤å [Ò–ƒã ëºàºƒà >³ƒå>à [ó¡Âµ *Òü>à šåì=àA—¡¤à ëÒà;>[J¡ú "ƒå¤å ³¹³ A¡Úà "³>à [ó¡Âµƒå >´¬à ëºàÒü[Å>¤à R¡³[J샡ú [¹º ³šà>³åv¡û¡} >´ÃKà ³Jà t¡à[J샡ú Úà´•à ¯à>à [º[ÅgìÒï¤à [ó¡ÂµƒåKã ³ìt¡A¡ J¹Jv¡û¡³A¡ íºìÒï¤à >v¡>à "ît¡[ƒ Òü[t¡ÒàÎ *ÒüìÒï칡ú "ƒå¤å ³àÒü>å ëš³W¡àKã ³>å} ³t¡³ W¡àƒ>à, >ã}¤à A¡àÚ>à ëºàÒü[J¤à šå[XKã ëºàÒü[Å>[J‰¤à ¯à¹ãP¡³, ³àÒü>å ëš³W¡à ([ó¡ÂµKã) ¯à¹ãÎå Jà}Rå¡=v¡û¡à ëºàÒü[J¡ú ³šèR¡ ó¡à[J‰¤à ³àÒü>å ëš³W¡à>à íºÅà; t¡´¬à R¡³[J‰¤Îå ³à>à =๴¬à W¡à¹à>à "ì>ï¤à ³ãì¹àº A¡Úàƒà "ì>ï¤à Òü[=º[ƒ šã[J [ó¡Âµ >´•¤à "A¡>¤à ë=ï¹à} ët¡ï¤à ëÒï¹A¡[J¡ú [Îì>³àìi¡àNøà[ó¡Kã º³ƒà =¯àÚ Úà*\¤à, ëšøàìó¡ìÑ•º ëó¡àìi¡àNøàó¡¹ "³Îå *Òü[¹¤à ëA¡à}¤øàÒüºà;š³ Òüì¤àÒº Å´¶¢>à ³ìt¡à³t¡à ëÒà;>\ƒå>à, "ƒåB¡ã ³t¡ãA¡ ëź W¡}Ò–ƒ>à "ìt¡>¤à [ó¡Âµ[Å} 8&³ &³ ƒà >³[J¡ú Òü} 1960Kã W¡Òã[Å}ƒà ëJàìgº Úà*ƒ¤à [ó¡Âµ ³R¡à³åA¡ >´ÃKà šåì=àA¡[J "³Îå} íºA¡àÒü íºA¡àÒüƒà iå¡[¹} [Îì>³à *Òü>à A¡àštå¡>à ³ãÚೃà ëÚ}Ò>[J¡ú ëA¡àÄà "Åà}¤à [ó¡Âµ šåì=àA—¡¤Kã Òü[U; "³à *Òü>Îå ëºï¤à Úà¤à "ìt¡>¤à [ó¡Âµ[Å} šåì=àA¡šƒà >v¡>à 16 &³&³Kã ë¤àìºG ëA¡ì³¹à "³à Åã[\ĹKà ëƒàAå¡ì³–i¡[¹ [ó¡Âµ[Å} "³Îå} ³à캳ƒà ³[ošå¹ã [Îì>³à¤å "Òà>¤à *Òü>à ÅA¡ t¡àA¡[J¤à [ó¡Âµ Òü³àKã [>}ì=³ ([ƒì¹v¡û¡¹, "[¹¤³ ŸೠŴ¶¢à) šåì=àA¡[J¡ú ëA¡à}¤øàÒüºà;š³ Òüì¤àÒº Å´¶¢[ƒ ³àÚì=à} Úà´¬à ³ãÅ[A—¡¡ú [ó¡ÂµKã º³ƒà ³ÅàKã šå[XKã "ì¹àÒü¤à ³t¡³ ó¡à*¤à A¡ìxàA¡[J¤à ³ãÅ[A—¡¡ú [Îì>³àìi¡àNøàó¡¹ *Òü¤ƒà >v¡>à [ƒì¹C¡¹ "³Îå} ¹àÒüi¡¹ *Òü[J¡ú ³ÒàA—¡à [ó¡Âµ ÒüX[i¡i塸i¡ ³[ošå¹ ëA¡ï¤à 1968 Kã &[šøº 15 ƒà [º}Jvå¡>à [ó¡ÂµKã º³ƒà =¯àÚ Úà*¤à >Òàì¹àº A¡Úà¤å [ó¡ÂµKã º³ƒà ëºï[Å} šã>¤à t¡àA¡šã t¡´¬ã¹´¶ã¡ú Å´¬º ¯à}³à  ÒàÚ¤à ³ÒàA—¡à (Òüì¤àÒº Å´¶¢>à) [ƒì¹G> "³Îå} ëšÃ¹àÒüi¡ *Òü¤à [ó¡Âµ[Î>à Òü} 1994 ƒà šàR¡ì=àA¡[J¤à ë>ìÑ•º [ó¡Âµ ëó¡[ʡ쮡ºƒà &¯àƒ¢ ó¡}[J¡ú "Îå´•à ³[ošå¹ã [ó¡ÂµKã º³ƒà ³ã*Òü J¹>à t¡š—à-t¡š—à ëJàR¡ =à}¤à ëÒï¹A¡[J, "³Îå} W¡à*J;ºA¡[J¡ú JõÊ¡ A塳 1970 Kã W¡Òã[Å}ƒKã ëÒï>à º³ƒ³ "[ÎKã [ó¡Âµ¤å >å}[Å\¤à ³ã*Òü[Å}ƒ[ƒ ë³àì³à> ë>àA¡W¡¤à ³t¡³ ÒàÚ¤ƒå ëÒï¹A¡[J¡ú [ó¡ÂµKã "ì>ï¤à t¡àS¡A¡ "³>à 'ìJàÚKã "ài¢¡A¡ã ë=àR¡[\–ƒà =ã–ƒå>à t¡àAá¤à ³t¡³ *Òü[J¡ú Òü} 1970 ƒà óø¡àXA¡ã ëš[¹Ît¡à [³Ê¡¹ Úå[>®¡Î¢A¡ã W¡à}ƒ´•¤à Úà*¹ç¡¤à [³. Òü[–ƒÚà ë>à}ì=à´¬³ ³àÒüšàA¡>à ³¹³ƒ³ ³[ošå¹ƒà ÒÀA¡šKã º´¬ãƒà A¡[ºA¡t¡àƒà, ³t¡³ƒåƒà ³[ošå¹ã [ó¡Âµ "³à šåì=àA—¡¤KンA¡ [ó¡Âµ >´¬Kã ëšøàìÎÎ A¡Äà ët¡ïƒå>à íº[¹¤à ëA¡ [i¡ [ó¡ÂµÎ šøàÒü쮡i¡ [º[³ìi¡ƒA¡ã A¡à}¤åKà ë=}>ƒå>à ³àÒüšàA¡ Î> *ó¡ ³[ošå¹  ÒàÚ¤à [³[>i¡¡ 10 Åà}¤à ëƒàAå¡ì³–i¡[¹ [ó¡Âµ "[Î [Ò–ƒã "³Îå} Òü}[ºÎ ëºàº ">ãƒà >³[J "³Îå} Òü´£¡àºƒà Òü} 1971 Kã >쮡´¬¹ 9 ƒà šøt¡àš i¡[A¡\ƒà l¡ü;[J¡ú [ó¡Âµ šøƒG> A¡´š[> "[γB¡ã 냤A塳๠ë¤àÎ>à [ƒì¹G> šã¤à, "[¹¤³ ŸೠŴ¶¢à>à ³å¸[\A¡ [ƒì¹G> šã¤à ³[ošå¹ã [ó¡W¡¹ [ó¡Âµ ³t¡³Kã ³[ošå¹ ÒàÚ¤[Î Òü} 1972Kã &[šøº 9 ƒà Òü´£¡àº "³Îå} A¡A¡[W¡}Kã šèÄà ëÒຠ"׳ƒà l¡üvå¡>à ³[ošå¹ã [ó¡ÂµKã Òü[t¡ÒàÎ Òü¤à ëÒï[J¡ú ³[ÎKã ³tå¡}ƒKã[ƒ ë>ìÑ•º "³Îå} Òü–i¡ì>¢ìÑ•º =àv¡û¡à ³[ošå¹ã [ó¡Âµ>à ³ó¡³ A¡>¤à ëÒï¹A¡[J¡ú R¡[Î[ƒ "Òà>¤à ³[ošå¹ã [ó¡W¡¹ [ó¡Âµ ³šèR¡ ó¡à>à Åà}¤à l¡ü;šà ëÒï[J¤ƒå W¡Òã ÚàîT ó¡à¹ìAá¡ú ³¹A¡ "[΃à [ó¡Âµ >´¬Kã ëi¡ìA—¡àìºà[\>à "R¡A¡šà ó¡}>à W¡à*J;º>à ÒàăKã ëź =å³Kã º³ƒà J¹³îJ "¹àÚ¤à ³*}ƒà [ó¡Âµ >´¬à "³Îå} šåì=àA¡šà R¡´•¹ìAá¡ú "ƒåKà ëºàÚ>>à 'ìJàÚKã >Òà *Òü[¹¤à [ó¡Âµ ë³A¡¹ A¡ÚàÎå ë=àAá>à º³ƒ³ "[ÎKã ëÎà[Î* A¡ºW¡ì¹º ëÒ[¹ìi¡\¤å ³à캳 =å}>à ÅA¡ t¡àA¡šà R¡´ÃìAá¡ú ëA¡à[®¡ƒA¡ã ºàÒüW¡;Aå¡´¬à ë>ìÑ•º ëš–ƒà[³A¡ "[Î>à "ìÚ;šà šã¤à >vö¡¤[ƒ [ó¡ÂµKã "ài¢¡A¡ã º´¬ã[΃à =ã}[¤¤à íºt¡>à W¡}[Å>¤à R¡³K[>¡ú "ƒå¤å ¯àÒ} "³[ƒ, 'ìJàÚ>à [ó¡Âµ šåì=àA¡šƒà ³Åã} Úà´¬à >;yKà ³P¡o ¯à}¤à ÒàÚ¤à ">ã[ÎKã ³>å}ƒà A¡¹´¬à º´¬ãƒà W¡;A¡ƒìK ÒàÚ¤[Î[>¡ú ³ƒåÎå ³t¡³>[ƒ ëÅàÚƒ>à šàl¡üJå³ šã¹[JK[>¡ú