ëA¡à¹ìA¡à³Kã 11 Ç¡¤à ³ìšàA¡ A塳>Kã šàl¡üì\º šã¹[Aá

'ìJàÚKã Ê¡àó¡ [¹ìšài¢¡¹
Òü´£¡àº, \åºàÒü 7@ ëA¡à¹ìA¡à³Kã t¡¹à³àì=àÒüÇ¡¤à ³ìšàA¡ A塳*> >å[³; \åºàÒü 8 >à ºàA¡šƒà ³[ošå¹ (A¡}-àA¡) Kã [>}t¡³ Úà*º #ìÒïƒà =¯àÚ>à ëšà”‚à šãJø¤à "ì=ï¤[Å}K㠳󡳃à ÒüA¡àÒü Jå´•¤à l¡ü;ºA¡šKà ëºàÚ>>à ëÚA—¡¤Kã íW¡ì=} A¡Úà ³àìÚàA—¡ƒå>à Úà*º #ìÒï "[ÎKンA¡ ëºÙã[¹¤à ³ãÚà³ šå³—³A—¡Îå =àK;šà ëó¡àR¡ìƒà¹[Aá "³[ƒ ³ãÚà³—à ë=}>[¹¤à "¯à¤à A¡Úàƒà Źç¡A¡ Úà[¹¡ ÒàÚ>à ëW¡ì¹àº "³ƒà ëó¡àR¡ìƒà¹[Aáú
ëA¡à¹ìA¡à³Kã š[¤Ã[Î[i¡ A¡[´¶-[i¡>à =àìƒà¹A¡šà ëW¡ì¹àº "³ƒà, ÒìÚ} \åºàÒü 8 Òü¹àÒü >å[³; ëA¡à¹-ìA¡à³Kã ³ìšàA¡ A塳*> ºàA¡šƒà ë¯[ÎÚà º³ƒ³ƒà íº[¹¤à Úà-*Àåš[Å} "³[ƒ ³ãÚà³ šå³—³A¡šå ÒüA¡àÚJå³—¤Kà ëºàÚ>>à ÚàÒüó¡ šàl¡üì\º šã¹[Aá¡ú
ìW¡ì¹àº[Î>à ÒàÚ, ë¯[ÎÚàƒà ³[>} t¡³—à šàg¹´¬à  ³[ošå¹ (A¡}-àA¡) >à ¤õ[i¡Å ëºàÒüº³Kã JÚà;t¡à ³t¡³ J¹à  t¡à¹ç¡¹¤Îå ³[o-šå¹ (A¡}àA¡) >à ³[>}t¡´¬Kã [ºAá³ "ƒå¤å[ƒ W¡à*¹¤à ¤õ[i¡Å ëºàÒü-º³ íºR¡àA—¡à ëÒv¡û¡à A¡àÚÒ>¤à R¡³[J샡ú
Òü} A塳\à 1907 ƒKã W¡ã} "³Îå} t¡³ "[>¤å  JàÚ¤å} t¡àÒ>¤à ³*}Kã íºR¡àìAÃà>Kã ³Jàƒà šå¹A¡Jø¤Îå Òüî¹W¡à[Å}Kã ³¹v¡û¡à íº>¤à ëÅ–µã; íA¡ì=ºKã ³[¹, [Ò}[³Ä¹A¡šKã [º-Jå> "³[ƒ ³[>}t¡´¬Kã #ìJï ºà}¤à "ƒå¤å[ƒ JA¡ ³àR¡Ò>¤à R¡³[Jìƒú ³ƒå³A—¡à Òü} A塳\à 1891 Kã  ºà–ƒà ³[ošå¹ (A¡}àA¡) Kã [>}t¡´¬à A¡–ƒ¤à Úàìƒ ÒàÚ¤à ó¡ã칚 ëºï[J¡ú A¡àR¡ºåšA¡ã Jº tå¡}*Òü>¹´ÃKà "-šå>¤à Òü¹³ƒ³ ³[ošå¹ (A¡}îº-šàA¡) Kã [>}t¡´¬KンA¡ 뺚-[³Ä[J¡ú
³t¡³Kã ëJà}îºKà Òüì¹àÚ>>à ëW¡”‚¹A¡šà ³ãÚà³Kã *Òü¤à íºR¡àA¡ "³[ƒ ³ƒåKà ÅàìKàÄ¤à  íºR¡à-ìAáà>Kã #ìW¡º "ƒåƒà "ì=ï¤à A¡-Úà>à =¯àÚ  Jå¤àv¡û¡à  Òàœ¡æ>à  ºà-씂}>[J¡ú ³[ošå¹ (A¡}àA¡) Òü} A塳\à 1947 "KÊ¡ 14 "³Îå} 15 Kã ëºàĤà "[Ò}ƒà ³[>}t¡´¬à  "³åA¡ Ò[g>[J ÒàÚ¤à ¯àó¡³ =´Ã[Aá¡ú
ëW¡ì¹àº[Î>à ³Jà t¡à¹ƒå>à ¤õ[i¡ÅA¡ã ³Jàƒà íº¹´¬ƒKã Òü} A塳\à 1947 t¡à [>}t¡ì´Ã ÒàÚƒå>à Ò¹à* ³ãì>àA¡  t¡³\¤Kã ³àÒüì=à} ³A¡à ºà³\¹ç¡¤à "ƒå ³šå} ó¡à[‰îR¡ Òü} A塳\à 1949 ƒà ³[ošå¹ (A¡}-àA¡) ÅA¡ Wå¡ ³àă¤à "ì>ï¤à ëºàÒüº³ Òü[–ƒÚàKã JÚà;t¡à "³åA¡ t¡à[J¡ú  ë¯[ÎÚàKã ³[>}t¡³—à šàg-¹´¬à ó塹硚W¡à[Å}¤å [\* ëšà[º-[i¡ìA¡ºKã *Òü¤à ³ã;ìÚ} "³Kã ³Jàƒà "A¡>¤à ºà>¤> "³à *Òü>à ëųK;ºA¡šà ëÒï¹A¡[J¡ú ³ÅàKã *Òü¤à ëÅ–µã; íº\¹´¬à º³ƒ³ "[Τå ëºàÒü íA¡ì=º *씂àv¡ûå¡>à [Ò¹³  Jå[ƒ}ƒà ³ãJà ëšàºÒ–ƒå>à  W¡à*J;šKã º´¬ãƒà Òü”‚¤à ëÒï¹A¡[J¡ú Òü[–ƒÚà>à šåì=àA¡šà ëšà;º³[Å}¤å íº¤à ëÚà>¤Kã íA¡ì=º *씂àv¡ûå¡>à ³ãJà =à¤à ÒüìA¡àì>à[³ "³à *씂à¹A¡[J¡ú
ë¯[ÎÚà¤å Òü[–ƒÚàKã ºà>¤> *Òü>à ëÚ}¤Kã ¯àJìÀà> "[ÎKã  ³[³ >à;, ºàÒü[>} ºàÒüìÅà>, ëÅ–µã; "³[ƒ íºR¡àA¡ šàÚ[Å>¤à Jv¡û¡>à ³t¡³ ó¡àÒ>¤à R¡³[J샡ú  º³ƒ³ "[ÎKã W¡x[¹¤à [>}t¡³ ºàºìÒï¤à >³=>¤Kã ³ã}ƒà, ³[>} t¡´¬à í¤àA¡ "[>Kã ³¹v¡û¡à ³åA—¡¹A¡šà ³t¡³ƒà Åã[\ÄKƒ¤à [¹P¡º¹  "à[³¢¤å Òüî¹W¡à  [Î[¤[ºÚà>[Å}Kã ³¹v¡û¡à =³[\–ƒå>à W¡ã}³ã t¡´¶ã "[>¤å R¡[Î ó¡à*¤à ºà>Kã "¯à  íW¡ì=} šã[¹ ÒàÚ[¹¡ú
Òü[–ƒÚà>à ë¯[ÎÚàƒà ³ã*Òü¤Kã ÒA¡ ëJàUà*>[¹¤à "³[ƒ ëÚºìÒï-³ã[Å}Kã #ìÒï "[Τå >³=[¹¤à   "[γA—¡à º³ƒ³ "[Îƒà  íº[¹¤à Jå;ºàÚ šàÚ¤Kã ³åA—¡¤à ó¡ã¤³ "[Î ë\ì>®¡à A¡>쮡X>, 1949 Kã ³tå¡}ÒüÄà Òü–i¡ì>¢Îì>º A¡>[óáv¡û¡ "³Kã W¡š W¡à¤à Åv¡û¡³ "ƒå³A¡  íºì¹ ÒàÚ¤[Î ³à캳Kã ³ãÚà³ "³[ƒ Úå>àÒüìi¡ƒ ë>ÎX>à JR¡¤ã¤à   ³t¡³  "ƒå³A¡ ëÚ﹤[>¡ú
[>}t¡³ #ìÒï >³=¤Kã ºàìÀà}ƒà Òüšà Òüšå[Å}>à =´¬ã¹´¬à  R¡³îJ¤å Òü[–ƒÚàKã A¡àĤJB¡ã ³ã;ìÚ}ƒà ³[”zA—¡ƒå>à "ìt¡àÙà íº¤àA¡[Å}¤å ë=´¬Kã ºàìÀà} *Òü>à 'ìJàÚKã R¡³îJ º³ šãì=àA¡šà  뺚[y¡ú Òüî¹W¡à[Å}Kã [>}t¡³ #ìÒï¤å >³=¤Kã A¡àl¡ü–i¡¹ ëšà[º[i¡GA¡ã Źç¡A¡ "³à *Òü>à ëºÙà íºt¡>à A¡ºW¡ì¹º Òü>쮡Î> A¡Úà W¡xƒå>à Òü¹³ƒ³Kã >à; "³[ƒ ëºàºƒà Úà³—à W¡à*>à íW¡ì=} šã[¹¡ú ó¡ã¤³ "[Î Úåì>ìÑHà>à JR¡¤ãƒå>à ³[ošå¹ (A¡}àA¡)A¡ã ëºàº "[Î ³å;[J¤à Úà¤Kã "[A¡¤à íºì¹ ÒàÚJø¤[>¡ ÒàÚ[¹ú
Òü} A塳\à 1991 ƒKã W¡x¹A¡šà [º¤ì¹Î>Kã ëJàR¡W¡;t¡à ë¯[ÎÚà "³[ƒ Òü¹³ƒ³ ³[ošå¹ (A¡}àA¡) Úà³—à W¡à*>à íW¡ì=} ó¡}º¤à º³ƒ³ "³à *Òü>à ëÒï¹A¡ìJøú ëºàÒüº³Kã ³W¡;t¡à Úå´£¡³ *Òü¤à ëA¡[šìi¡[º\³Kã A¡àR¡ìºà> *Òü[¹¤à ºåA¡ ÒüÊ¡¡ú &C¡ ÒüÊ¡ ëšà[º[Î>à ºà>¤>  *Òü¹¤à ë¯[ÎÚà¤å "ì>ï¤à  ëÅ–µã;ìºà>  šãK[>¡ú º´¬ã ë=à} ëųK[> "³[ƒ Îàl¡ü= ÒüÊ¡ &[ÎÚàKã  º³ƒ³[Å}Kà ų—Ò>K[> ÒàÚ¤à ÚàJº ³¹ç¡³ƒà [>}t¡³ ºàºìÒïKã ³àìÚàv¡û¡à =¤A¡ A¡Úà W¡x[¹¡ú
Òü[–ƒÚà>à ¤UºàìƒÅ   "³Îå} =àÒü캖ƒKà Òü} A塳\à 2013 ƒà  &Gyà[ƒÎ>Kã Jå;ìÚA¡ šã>[J¤à šå³—³A¡ º³ƒ³ "[΃à ëÒï[¹¤à ë>Îì>[º[i¡Kã #ìÒï "[Î¤å  >³=¤Kã ºàìÀà} R¡àv¡û¡[>¡ú A塳\à 2015 Kã "àKÊ¡t¡à ëų[J¤à &[ÎÚà> Òü[–ƒÚà> šÃà> *ó¡  &G>Kã ³¹ç¡³ƒà ëÎA塸[¹[i¡Kã *Òü¤à ¯àó¡³ A¡Úà  Òü[–ƒÚà>à Òü>[Å–ƒå>à ºà[Aá¡ú
³¸à>³à¹Kà [A¡ìºà[³i¡¹ 1643  Kã  Òü–i¡ì>΢ì>º ë¤àƒ¢¹ íº¤à ë¯[ÎÚà¤å Òü[–ƒÚàKã ³šà> ë=ï¹³Kã i¡öà[g; "³à *Òü>à ³ã;ìÚ} =[´Ã¡ú A¡ºàƒà>  ëšøàì\C¡A¡ã ³ã}ƒà A¡}ó¡àº "³[ƒ #[Å}Kã ºà>¤>  ëųK;t¡å>à ë¯[ÎÚàKã ëÅ–µã; "³[ƒ #ìÒï¤å ³t¡³ Wå¡ÙKã *Òü>à >³=>¤à 뺜¡>à ëÒà;>[¹¡ú
ëW¡ì¹àº[Î>à ÒàÚ, ºåA¡ ÒüÊ¡ ëšà[º[ÎKã ³¹ç¡³ƒà Òü[–ƒÚà>à Úå³=}>¤à íº¤àv¡û¡à [t¡-55 ëi¡S¡[Å} "³[ƒ [¤&>-2 ÒüÎ캖ƒ¹ ë³[¹i¡àÒü³ Î[®¢¡ìºX &Ú¹yû¡àó¡i¡ "³[ƒ ëƒA¡ ë¤\ &Ú¹ [ƒìó¡X KX>[W¡}¤à A¡Úà šã[Å–ƒå>à [³[ºi¡¹àÒüì\Î>Kã ë=ï[ź W¡x[¹¡ú
A塳\à 1997  ƒà Åàìó¡à}[J¤à [¤"àÒü&Î[t¡Òü[ÎKã ë=ï[ź ³Jàƒà Òü[–ƒÚà>à  A¡àl¡ü–i¡¹ ëi¡ì¹à[¹\³ "³[ƒ i¡öàXì>Îì>º yû¡àÒü³ ë=}>¤Kã ³ã}ƒà ë¯[ÎÚàKã ëÚºìÒï³ã[Å}Kã #ìÒï¤å ºàÄà l¡üÒ>¤t¡à >v¡>à >³=¤Kã ºàìÀà} A¡Úà 뺜¡>à W¡x[¹¡ú ë¯[ÎÚàƒà Jå–ƒà[³Ä[¹¤à  ëÚºìÒï³ã[Å}>à  Îàl¡ü= ÒüÊ¡  &[ÎÚàKã íº¤àA¡[Å}Kã ³¹v¡û¡à ëšà¹³ "³à *Òü>à Òü[–ƒÚà>à Åàì¹ï ºà} A¡Úà 뺜¡>à =à[Aá ÒàÚ¤[Î 'ìJàÚ>à ³t¡³ Wå¡Ùƒà A¡à*ó¡ìƒ ÒàÚ[¹¡ú
Úà³—à Åà[=¤à "³>à R¡[Î R¡[γB¡ã  l¡öK>à >Òà[Å}ƒà šã¹[Aá¤à íW¡ì=} "[Î>à ³¹³ *Òüƒå>à Òüî¹W¡à[Å}>à ëÅàA—¡[¹¤à [>}t¡´¬Kã ºà> "[ÎKã ³àÚîA¡ "[Î ³[Å} Úà³J;º[Aá¡ú Òü¹³ƒ³Kã R¡³îJ, ëÅ–µã; "³[ƒ íºR¡àB¡ã [>}t¡´¬à R¡àA—¡¤à ºà씂}>¤Kã º´¬ã "[Îƒà ³[ošå¹ (A¡}àA¡) >à l¡öKA¡ã "ìW¡ï¤à íA¡ì=º "³à *À[Aá¤à "[Î Úà³—³A¡  [A¡[>}R¡àÒü *Òü¹¤à  ó¡ã¤³ "³à *Òü칡ú
"ƒåîR¡ 19Ç¡¤à W¡ÒãW¡àKã  ³ÚàÒü W¡ÀA¡šà ³t¡³ƒà ¤õ[i¡Å ºìÀà>¤[Å}>à W¡ã>à¤å *[šÚ³Kã "ìW¡ï¤à íA¡ì=º  *씂àv¡û¡å>à >Òà "Òº Jàv¡û¡>à ³t¡³ "ƒåKã W¡àÒü[>\ Jå>àÒü¤å A¡àR¡ìJà} W¡àÒüÒ>[Jú ëºàÒüº³ ¤õ[i¡Å>à ëó¡à}>à *[šÚ³Kã ëšà;º³[Å}¤å íº¤à ëÚà>¤à ÚàÒ>[J¡ú
³[ÎKã ³àìÚàv¡û¡à Òü} A塳\à 1841 ƒà W¡ã>àƒà "Òà>¤à *[šÚ³ ¯à¹ ë=àA¡[J¡ú  *[šÚ³Kã ë=ï[ź  ëºàÒüº³Kã ³W¡; íº¤à ëÅ–µã;t¡à =à\¤à ¤õìi¡> "³[ƒ óø¡àX "[>  šå–ƒå>à W¡ã>àKã [A¡} ƒàÒü>à[ÑzKã ³àìÚàv¡û¡à  Òü} A塳\à 1856 t¡Kã 1860  ó¡à*¤à "[>Ç¡¤à *[šÚ³ ¯à¹ ë=àA¡[J ÒàÚ>Îå ëW¡ì¹àº[Î>à ëó¡àR¡ìƒà¹[Aá¡ú
³=} ³=}